Μέχρι τώρα ως ψυχοκοινωνικούς παράγοντες ρίσκου, που προκαλούν στρες στον εργαζόμενο και μπορούν να επηρεάσουν την απόδοση του, αλλά και να τον θέσουν και σε κίνδυνο για την ψυχική και σωματική του υγεία, αλλά και την ζωή του, θεωρούσαμε πως ήταν οι πιο κάτω:

• υπερβολικός φόρτος εργασίας
• αντικρουόμενες απαιτήσεις και ασάφειες όσον αφορά τον ρόλο του εργαζόμενου
• έλλειψη συμμετοχής στη λήψη αποφάσεων που επηρεάζουν τον εργαζόμενο και έλλειψη επιρροής στον τρόπο διεξαγωγής της εργασίας·
• κακή διαχείριση των οργανωτικών αλλαγών, εργασιακή ανασφάλεια
• αναποτελεσματική επικοινωνία, έλλειψη υποστήριξης από τη διοίκηση ή τους συναδέλφους·
• ψυχολογική και σεξουαλική παρενόχληση, βία που ασκείται από τρίτους.

Σε όλους αυτούς τους μόνιμους εξωτερικούς παράγοντες ρίσκου που προκαλούν στρες και άγχος πρέπει τώρα να συμπληρώσουμε τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας του κάθε μέλους της ομάδας και το ατομικό, αλλά και το κοινωνικό στρες και άγχος που οφείλεται στην μόλυνση του κορωνοϊού και όλα τα επακόλουθα προβλήματα και επιπτώσεις  και  επιβαρύνει και τον εργοδότη και το ξεχωριστό εργαζόμενο , αλλά και όλη την εργασιακή ομάδα από πάνω μέχρι κάτω.

Η διαφορά τώρα είναι πως ο κοινωνικός παράγοντας ρίσκου δεν προέρχεται από τον εργασιακό χώρο και αν για τους  άλλους, τους μόνιμους παράγοντες, για σκοπούς πρόληψης θα ζητούσαμε από τον εργοδότη να κάνει διορθωτικές πράξεις. 

Tώρα ο ίδιος ο εργαζόμενος, ξεκινά από το σπίτι του και πηγαίνει στην εργασία του και παίρνει μαζί του ένα πολύ μεγάλο κοινωνικό παράγοντα ρίσκου στρες και άγχους  “ το δικό του προσωπικό στρες και άγχος”, δηλαδή ένα άκρως ατομικό ενδοψυχικό «κοινωνικό παράγοντα».

Και κάτι άλλο. Αυτό το είδος του άγχους βιώνεται εντελώς διαφορετικά από τον κάθε ένα εργοδότη, η εργαζόμενο. Δηλαδή δεν είναι το ίδιο για όλους.

Εδώ δεν πρέπει να ξεχάσουμε πως σε όλους αυτούς τους παράγοντες πρέπει να συμπληρώσουμε και ακόμη ένα πολύ σοβαρό παράγοντα, τον φόβο και την ανασφάλεια του πελάτη, ο οποίος επισκέπτεται το εργασιακό χώρο και έχει αμφίδρομη και διαδραστική επιρροή. 

Αυτός εκτός του ότι φέρνει μαζί του ένα μεγάλο φόβο από την πιθανή μόλυνση του από το περιβάλλον με το οποίο έρχεται εκεί σε επαφή,  από την άλλη προκαλεί  και  φόβο στους εργαζόμενους εκεί, αν αυτός  ο ίδιος πιθανόν να  μεταφέρει στον χώρο τους την μόλυνση.

 Δηλαδή, μόνο με την περιγραφή της κατάστασης ένας ευάλωτος στο άγχος άνθρωπος θα αυξήσει το άγχος του στο έπακρο. Ας  φανταστούμε  λοιπόν τι γίνεται στην πράξη.

Ας δούμε όμως ποιές μπορεί να είναι οι επιδράσεις της κατάστασης αυτής στον εργαζόμενο.

Διαχωρίζουμε το άγχος που βιώνουμε σε δύο υποκατηγορίες:

Α) Στο φυσιολογικό, δημιουργικό και λειτουργικό για τον άνθρωπο άγχος. Αυτό είναι το αίσθημα της εσωτερικής ανησυχίας που μας δίνει κίνητρο να συμπεριφερόμαστε σωστά για να επιτύχουμε τον σκοπό μας- αν μιλούμε για την εργασία- να σηκωθούμε νωρίς το πρωί, να είμαστε στην ώρα μας εκεί, να αποδώσουμε και να πράξουμε έργο, να συμπεριφερθούμε με τρόπο που να ικανοποιήσουμε τον εαυτό μας ,αν είμαστε εργοδότες ή αυτό-εργοδοτούμενοι, ή αυτόν που μας δίνει μισθό, αν είμαστε εργαζόμενοι.

Β) Το παθολογικό άγχος είναι μια άλλη κατάσταση, όπου αυτό που λέμε άγχος και ένταση ξεπερνά τα όρια του ελέγχου μας και αντί να μας δίνει κίνητρα για παραγωγή έργου μας παραλύει κυριολεκτικά και δεν μπορούμε να αντεπεξέλθουμε στις υποχρεώσεις μας.

Το υγιές ψυχοκοινωνικό  εργασιακό περιβάλλον, τονώνει το φυσιολογικό άγχος, αυξάνει την απόδοση και την προσωπική ανάπτυξη, καθώς και την ψυχική και σωματική ευεξία και την λειτουργικότητα  των εργαζομένων.

Τώρα στην περίπτωση που μελετούμε αναφερόμαστε, στην μετά το ιό εποχή, σε ένα μη υγιές εργασιακό περιβάλλον που αναπτύσσει το παθολογικό άγχος, το οποίο από μόνο του δεν είναι ασθένεια, αλλά προκαλεί ασθένειες. Πέραν των προβλημάτων ψυχικής υγείας, οι εργαζόμενοι που πάσχουν από παρατεταμένο άγχος κινδυνεύουν να εμφανίσουν σοβαρά σωματικά προβλήματα υγείας, όπως ψυχοσωματικές διαταραχές, καρδιαγγειακές παθήσεις, παθήσεις του πεπτικού συστήματος, πονοκεφάλους, ζαλάδες,  ή μυοσκελετικά προβλήματα και άλλα.

Δρ. Λουΐζα Βερεσιέ

Ψυχίατρος
«Κλινική Βερεσιέ»

Μάιος 2020

Κάνε εγγραφή και γίνε και εσύ μέλος της ομάδας μου για μοναδικές συμβουλές και άρθρα από την

Δρ. Λουΐζα Βερεσιέ!